sự thực về Tỷ giá hối đoái là gì? Vai trò và nhân tố tác động tới tỷ giá hối đoái là ý tưởng trong nội dung ngày hôm nay của Sentayho.com.vn. Đọc nội dung để biết chi tiết nhé.
Tỷ giá hối đoái đang là một trong những thuật ngữ phổ biến và được rất nhiều người quan tâm nhất ngày nay. Tuy nhiên, không phải người nào cũng có thể hiểu được một cách chuẩn xác tỷ giá hối đoái là gì. Trong bài viết này hãy cùng sentayho.com.vn tìm hiểu rõ hơn khái niệm tỷ giá hối đoái, vai trò và những nhân tố chính tác động tới nó nhé!
Tỷ giá hối đoái là gì
Tỷ giá hối đoái hay còn được gọi với cái tên khác là tỷ giá trao đổi ngoại tệ (hoặc thỉnh thoảng cũng được gọi tắt là tỷ giá). Đây là thuật ngữ sử dụng để chỉ tỷ lệ trao đổi trị giá giữa đồng tiền tài 2 nước. Nói một cách dễ hiểu thì đây chính là số lượng của đơn vị tiền tệ cần thiết để bạn mua một đơn vị ngoại tệ.
Căn cứ theo Luật Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam năm 1997 thì khái niệm tỷ giá hối đoái này chính là tỷ lệ trị giá đồng Việt Nam và đồng tiền nước ngoài. Tỷ lệ này sẽ có sự tham gia điều tiết của Nhà Nước và do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xác định cũng như công bố.
Ví dụ: 1USD/Vnđ = 23.180 VNĐ (số liệu năm 2019) . Trong đó:
- Đồng tiền đứng trước: đồng tiền yết giá.
- Đồng tiền xếp sau: đồng tiền định giá.
Lưu ý: Tỷ giá hối đoái là một giá cả đặc biệt để chỉ trị giá của tiền tệ chứ không sử dụng cho hàng hóa.
Có mấy loại tỷ giá hối đoái
ngày nay trên thị trường hối đoái chúng ta có rất nhiều loại tỷ giá hối đoái khác nhau. Tùy vào cách phân chia khác nhau mà sẽ có những loại tỷ giá tương ứng. Dưới đây là 1 vài cách phân định tỷ giá phổ biến, cùng theo dõi ngay nhé!
Căn cứ vào đối tượng
Có 2 loại tỷ giá hối đoái như sau:
- Tỷ giá chính thức: Là loại tỷ giá do Ngân hàng trung ương của chính nước đó xác định. những tổ chức tín dụng, những ngân hàng thương nghiệp sẽ căn cứ vào đây để xác định tỷ giá sử dụng để mua – bán ngoại tệ.
- Tỷ giá thị trường: Đây là tỷ giá được hình thành bởi quan hệ cung – cầu của thị trường hối đoái.
Căn cứ trên kỳ hạn thanh toán
Có thể chia tỷ giá hối đoái làm 2 loại sau:
- SPOT ( Tỷ giá giao ngay): Tỷ giá do chính tổ chức tín dụng niêm yết ngay tại thời khắc diễn ra giao dịch. Hoặc cũng có thể do những bên liên quan thỏa thuận với nhau.
- FORWARDS (Tỷ giá giao dịch kỳ hạn): Tỷ giá giao dịch được tổ chức tín dụng tự đề xuất và thỏa thuận với những bên có liên quan tại thời khắc ký phối hợp đồng.
Lưu ý là tỷ giá này phải nằm trong biểu độ của ngân hàng nhà nước đề ra.
Căn cứ trên trị giá của tỷ giá
Dựa trên trị giá của tỷ giá sẽ có 2 loại chính là:
- Tỷ giá hối đoái danh nghĩa: Đây là tỷ giá hối đoái của tiền tệ được biểu hiện thông qua trị giá hiện tại, không bị tác động bởi lạm phát.
- Tỷ giá hối đoái thực: Tỷ giá hối đoái loại này có dự trù tới những tác động của lạm phát, sức mua và tiêu thụ. Chính những yếu tố này giúp tỷ giá hối đoái thực trở thành tỷ giá đại diện cho mức độ cạnh tranh quốc tế của tiền tệ quốc gia.
Căn cứ trên phương thức chuyển ngoại hối
- Tỷ giá điện hối: Tỷ giá này thường được những ngân hàng cập nhật thường xuyên trên bản điện tử niêm yết. Đây cũng là tỷ giá cơ sở sử dụng để xác định nên những loại tỷ giá khác.
- Tỷ giá thư hối: Đây là tỷ giá chuyển ngoại hối thông qua thư và thường thấp hơn điện hối.
Căn cứ trên thời khắc giao dịch ngoại hối
- Tỷ giá mua: Tỷ giá của bên ngân hàng hàng mua niêm yết tại thời khắc giao dịch.
- Tỷ giá bán: Tỷ giá ngân hàng niêm yết tại thời khắc bán ra.
Lưu ý: Tỷ giá mua vào bao giờ cũng thấp hơn tỷ giá bán ra. Khoản chênh lệch của điều này sẽ được xem là lợi nhuận kinh doanh ngoại hối.
những loại tỷ giá khác
Ngoài những loại tỷ giá hối đoái trên còn có những tỷ giá khác cần lưu ý như:
- Bilateral Exchange Rate (Tỷ giá hối đoái song phương): Giá của đồng tiền này so với đồng tiền khác khi chưa đề cập tới vấn đề lạm phát. Lúc này nếu như NEER > 1 thì được xem là mất giá và NEER < 1 thìa là đồng tiền đang được giá.
- Nominal Efective Exchange rate (Tỷ giá hối đoái hiệu dụng): Đây là tỷ giá đa phương sử dụng để tính chỉ số trung bình của trị giá đồng tiền nào đó so với những đồng tiền còn lại.
Vai trò của tỷ giá hối đoái là gì
Tỷ giá hối đoái có rất nhiều vai trò đối với nền kinh tế của một nước. Trong đó, vượt bậc nhất phải kể tới như là:
So sánh sức mua của đồng tiền
Tỷ giá hối đoái là một dụng cụ hữu hiệu sử dụng để tính toán, so sánh trị giá nội tệ với ngoại tệ. Điều này cũng thể hiện giá cả của hàng hóa trong nước so với quốc tế, năng suất của lao động trong và ngoài nước. Từ đây có thể tính toán hiệu quả trong giao dịch ngoại thương như liên doanh, vay vốn hoặc những chính sách đối ngoại khác.
tác động tới xuất nhập khẩu
nếu như tỷ giá hối đoái tăng thì hàng xuất khẩu của quốc gia đó sẽ có giá thấp. Sức cạnh tranh thị trường vì vậy mà tăng lên rất nhiều. Điều này giúp quốc gia đó có thể thu được rất nhiều ngoại tệ hơn so với thông thường. Cán cân thương nghiệp cũng như cán cân thanh toán quốc tế sẽ được cải thiện.
tác động tới tăng trưởng kinh tế và tình hình lạm phát
nếu như tỷ giá hối đoái tăng thì sức mua nội tệ giảm. Từ đó, giá hàng nhập khẩu sẽ đắt hơn dẫn tới lạm phát. trái lại, nếu như tỷ giá hối đoái giảm thì giá đồng tiền nội tệ tăng lên. Lúc này, hàng nhập khẩu sẽ có giá rẻ, lạm phát sẽ khó xuất hiện.
Chính sách tỷ giá hối đoái
Chính sách tỷ giá hối đoái sẽ do Nhà Nước quyết định và công bố. Trong đó, có 3 chế độ tỷ giá chính là:
Tỷ giá thả nổi
Tỷ giá này còn được gọi là tỷ giá linh hoạt. Đây là chế độ tỷ giá mà trong đó trị giá đồng tiền tài 1 quốc gia nào đó được phép dao động trong thị trường ngoại hối. Đồng tiền lúc này cũng được gọi là đồng tiền thả nổi.
Tỷ giá thả nổi có điều tiết
Đây là 1 chế độ mà trong đó tỷ giá hối đoái sẽ nằm giữa hai chế độ là cố định và thả nổi. Tỷ giá này có thể linh hoạt khắc phục được những yêu cầu tỷ giá trong thời khắc giao dịch. Tuy nhiên, nó cũng sẽ được chính phủ can thiệp để đảm bảo nó không hoàn toàn phụ thuộc vào phản ứng thị trường.
Tỷ giá cố định
thỉnh thoảng tỷ giá này còn được gọi với cái tên là tỷ giá hối đoái neo. Đây là kiểu tỷ giá mà trị giá của đồng tiền này gắn liền với trị giá của đồng tiền khác. Hoặc thỉnh thoảng nó được gán với 1 thước đo về trị giá khác chẳng hạn như vàng. Khi trị giá tham khảo của đồng tiền tăng hoặc giảm thì đồng tiền này cũng dao động theo.
những nhân tố tác động tới tỷ giá hối đoái là gì
Có tương đối nhiều nhân tố tác động tới tỷ giá hối đoái. Trong đó, trực tiếp nhất phải kể tới là:
Yếu tố lạm phát
Sự thay đổi của lạm phát trong nước sẽ tác động tới hoạt động thương nghiệp quốc tế. Từ đó, tác động trực tiếp lên cung cầu ngoại tệ. Điều này làm tỷ giá hối đoái thay đổi. Lưu ý nếu như nội địa có tỷ lệ lạm phát thấp hơn so với nước ngoài thì lúc này tỷ giá hối đoái sẽ giảm, trị giá nội tệ sẽ tăng.
Lãi suất
Lãi suất cũng là một tác nhân tác động lớn tới những hoạt động đầu tư ở nước ngoài, nhất là đầu tư chứng khoáng. Sự thay đổi của lãi suất này tác động trực tiếp tới tỷ giá hối đoái.
Thu nhập
Thu nhập bình quân của mỗi quốc gia có sự tác động vô cùng lớn tới tỷ giá hối đoái. Trong đó:
- Tác động trực tiếp: thu nhập của quốc gia mà tăng thì người dân sẽ sử dụng hàng nhập khẩu nhiều. Từ đó, nhu cầu ngoại tệ tăng lên kéo theo tỷ giá hối đoái cũng tăng.
- Tác động gián tiếp: Thu nhập tăng lên thì người dân sẽ có xu thế tăng mức tiêu pha trong nước. Điều này làm cho lạm phát phát triển mạnh và tỷ giá cũng sẽ chênh lệch.
Trao đổi thương nghiệp
Yếu tố thương nghiệp sẽ tác động lên tỷ giá hối đoái theo 2 khía cạnh là:
- Tình hình tăng trưởng kinh tế: Tốc độ tăng giá sản phẩm xuất khẩu nhanh hơn sản phẩm nhập khẩu sẽ xúc tiến trao đổi thương nghiệp. Điều này làm cho trị giá đồng nội tệ tăng và giảm tỷ giá. trái lại, nhập khẩu cao hơn xuất khẩu sẽ làm cán cân thương nghiệp giảm và tỷ giá hối đoái tăng.
- Cán cân thanh toán quốc tế cao thì ngoại tệ tăng, nội tệ giảm. Lúc này tỷ giá hối đoái nhất định sẽ tăng. nếu như cán cân thanh toán nội địa cao, nội tệ được giá và ngoại tệ giảm làm tỷ giá hối đoái cũng giảm theo.
Trên đây laf bài viết giải mã khái niệm, vai trò và những nhân tố tác động tới tỷ giá hối đoái là gì. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi vừa mang tới sẽ hữu ích đối với độc giả nhé!
